Posłuchaj: krwawodziób (Autor nagrań: Zdzisław Pałczyński, Producent – P.W. Alauda)
   

 

Krwawodziób Tringa totanus

Gatunek kwalifikujący użytki zielone do płatności rolnośrodowiskowej!

Wygląd

Średniej wielkości ptak siewkowy z długimi nogami, długim dziobem i wydłużoną szyją. W szacie godowej szarobrązowy. Spód ciała białawy, ale pokryty ciemnymi podłużnymi prążkami. Nogi jasnoczerwone, latem bardzo błyszczące. Dziób prosty, u nasady czerwony z czarniawym końcem. W locie widoczne białe dolne brzegi skrzydeł oraz biały klin w dolnej części grzbietu i na kuprze. Ogon w gęste, ciemne, poprzeczne prążki. Ptaki młode są ogólnie podobne do dorosłych, mają jednak ciemniejszy wierzch ciała, ciemny dziób (bez czerwonej nasady) oraz żółtoczerwone nogi.

  • Krwawodziób. Fot. Marcin Karetta

  • Krwawodziób. Fot. Marcin Karetta

Siedlisko

• zalewowe pastwiska i łąki w dolinach rzecznych; 
• podmokłe łąki w otoczeniu jezior, stawów rybnych, zalewów;
• spuszczone stawy rybne;
• zbiorniki retencyjne.

  • Siedlisko krwawodzioba. Fot. D. Krupiński

  • Siedlisko krwawodzioba. Fot. D. Krupiński

Gniazdo

Gniazdo krwawodzioba jest płytkim dołkiem wygrzebanym w kępce wyższej roślinności (trawy lub turzycy) w otoczeniu, w którym przeważa znacznie niższa roślinność. Jest ono obficie wysłane suchymi trawami i dobrze ukryte. Na pastwiskach z ekstensywnym wypasem, na których wykształca się charakterystyczna kępkowata struktura roślinności, gniazdo zlokalizowane jest często w tzw. „niedojadach”. W celu jeszcze lepszego zamaskowania gniazda ptaki wysiadujące jaja przyciągają czubki traw rosnące w zasięgu dzioba nad głowę i grzbiet. Tak zamaskowany krwawodziób jest praktycznie z góry niewidoczny. Krwawodziób gniazduje zazwyczaj w luźnych skupieniach liczących od kilku do kilkunastu par, rzadziej pojedynczo. Bardzo często zakłada gniazda w sąsiedztwie swoich krewniaków: czajek i rycyków.

Pokarm

W sezonie lęgowym głównie owady (zarówno osobniki dorosłe jak i ich larwy). Poza tym pajęczaki, dżdżownice, mięczaki i skorupiaki. Żerując na murawach i na łąkach zbiera ofiary z podłoża lub sonduje dziobem muliste podłoże w trakcie brodzenia w płytkim rozlewisku.

  • Żerujący krwawodziób. Fot. D. Krupiński

  • Siedlisko krwawodzioba. Fot. D. Krupiński

Zagrożenia

• wczesny termin pokosu (koszenie łąk już w maju lub na początku czerwca);
• koszenie łąk od zewnątrz do środka;
• osuszanie podmokłych łąk;
• upraszczanie struktury roślinności (podsiewanie szlachetnymi gatunkami traw).

Status gatunku

Nieliczny ptak lęgowy niżu. Gatunek wędrowny. Na lęgowiska przylatuje w III. Na zimowiska w Afryce odlatuje w VII-VIII.

Ochrona

• przesunięcie terminu pierwszego pokosu do 1 lipca;
• koszenie od środka do zewnątrz łanu lub stosowanie „wypłaszacza”;
• pozostawianie nieskoszonego fragmentu łąki (5-10% powierzchni działki).