Posłuchaj: rycyk (Autor nagrań: Zdzisław Pałczyński, Producent – P.W. Alauda)
   

 

Rycyk Limosa limosa

Gatunek kwalifikujący użytki zielone do płatności rolnośrodowiskowej!

Wygląd

 
 

Długonogi, smukły ptak, z bardzo długim prostym dziobem. W szacie godowej szyja i przód piersi rdzawoczerwony, brzuch jasny z ciemnymi poprzecznymi pręgami. Dziób pomarańczowy z czarnym końcem, nogi ciemnoszare. W szacie młodocianej i zimowej niepozornie szarobrązowy z jaśniejszym spodem i różową nasadą dzioba. We wszystkich szatach w locie widoczny biały pasek skrzydłowy i biały ogon z szerokim, czarnym pasem na końcu.

Siedlisko

• zalewowe łąki i pastwiska w dolinach rzecznych; 
• podmokłe łąki w otoczeniu jezior, stawów rybnych, zalewów;
• spuszczone stawy rybne;
• zbiorniki retencyjne.

  • Rycyk. Fot. G. Leśniewski

  • Rycyk. Fot. M. Matysiak

Gniazdo

Gnieździ się pojedynczo lub w niewielkich skupieniach – po kilka-kilkanaście par, często w sąsiedztwie czajek i krwawodziobów. Gniazdo to płytki dołek wygrzebany w darni, często pod osłoną wyższych traw. Gdy w czasie wysiadywania trawa urośnie, ptaki ściągają ją nad gniazdo tworząc daszek.

  • Rycyk pilnujący piskląt. Fot. M. Cmoch

  • Gniazdo rycyka. Fot. G. Kamiński

Pokarm

Na lęgowiskach odżywia się dżdżownicami, drobnymi bezkręgowcami, głównie owadami (dorosłe i larwalne formy chrząszczy, muchówek, jętek, ważek, prostoskrzydłych, pluskwiaków), mięczakami, skorupiakami i pajęczakami. Na zimowiskach odżywia się przede wszystkim pokarmem roślinnym (ziarna ryżu, prosa i innych traw). Żeruje brodząc w płytkiej wodzie, zanurzony do wysokości goleni. Sonduje dziobem muliste podłoże i znajduje zdobycz dotykiem. Może również zbierać pokarm z powierzchni błotnistego podłoża lub suchych muraw. Żerując zanurza głowę i szyję w wodzie do 16 cm głębokości. Czubek dzioba jest ruchomy i ptak może nim złapać i wyciągnąć zdobycz, nie otwierając całego dzioba. Jeżeli jest zabrudzona szlamem, ptak płucze ją w wodzie. Żerowiska położone są często z dala (1-2 km) od gniazda.

  • Rycyk. Fot. G. Leśniewski

  • Rycyki na żerowisku. Fot. M. Cmoch

Zagrożenia

• wczesny termin pokosu (koszenie łąk już w maju lub na początku czerwca);
• koszenie łąk od zewnątrz do środka;
• osuszanie podmokłych łąk;
• upraszczanie struktury roślinności (podsiewanie szlachetnymi gatunkami traw).

Status gatunku

Nieliczny, miejscami średnio liczny ptak lęgowy. Gatunek wędrowny. Na lęgowiska przylatuje w III-IV. Na zimowiska odlatuje w VII-VIII.

Ochrona

• przesunięcie terminu pierwszego pokosu do 1 lipca;
• koszenie od środka do zewnątrz łanu lub stosowanie „wypłaszacza”;
• pozostawianie nieskoszonego fragmentu łąki (5-10% powierzchni działki).