Posłuchaj: ortolan (Autor nagrań: Zdzisław Pałczyński, Producent – P.W. Alauda)
   

 

Ortolan Emberiza hortulana

Wygląd

Ptak wielkości wróbla. Wokół oka żółta obrączka, żółty wąs. Dziób barwy cielistej. Głowa samca zielonkawopopielata, a wierzch ciała czerwonobrązowy. Podgardle żółte odcinające się od spodu ciała, którego barwa jest cynamonowobrązowa. Samica oraz ptaki młode są jaśniejsze, a ich barwy są mniej wyraźne.

Siedlisko

• pola uprawne o glebach lekkich lub żyznych gliniastych z pojedynczymi drzewami lub niewielkimi zadrzewieniami;
• aleje drzew wzdłuż dróg;
• obrzeża lasów, zadrzewień i sadów.

Pokarm

W okresie lęgowym odżywia się głównie drobnymi bezkręgowcami. Poza okresem lęgowym głównie nasionami traw i innych roślin.

  • Ortolan. Fot. C. Pióro

  • Środowisko występowania ortolana. Fot. M. Rzępała

Gniazdo

Wgłębienie w ziemi wśród luźnej roślinności, najczęściej w zbożu, blisko ściany drzew. Na budowę gniazda składają się korzonki roślin poprzeplatane zbutwiałymi liśćmi. Obfita wyściółka składa się z korzonków i włosia. Składa 4-5, rzadziej 6 jaj.

  • Środowisko występowania ortolana. Fot. M. Rzępała

  • Środowisko występowania ortolana. Fot. M. Rzępała

Sposób żerowania

Pokarm zbiera z ziemi.

Zagrożenia

• upraszczanie krajobrazu rolniczego (komasacje gruntów);
• stosowanie środków ochrony roślin;
• uproduktywnienie ugorów i nieużytków.

Status gatunku

Rozpowszechniony ptak lęgowy na terenach rolniczych całego kraju. Najliczniejszy w środkowej strefie Niżu Polskiego. Na ogół jest gatunkiem średnio licznym, tylko lokalnie licznym. Jest ptakiem wędrownym. Przylatuje na przełomie kwietnia i maja, odlatuje w końcu sierpnia i we wrześniu.